شیوههای نوین درباره انتقاد اصولی
- بهدست: Admin
- دستهبندی: رپورتاژ آگهی
نیوز: آیا تا به حال به این فکر کرده اید که چقدر خوب می شد که از هرکسی که انتقاد اصولی می کردیم، روی رفتارش مستقیما تاثیر مثبت می گذاشت؟ در این مقاله به یک موضوع بسیار مهم میخواهیم بپردازیم که در زندگی روزمره بارها شاهد آن هستیم.
اصول انتقاد صحیح چیست؟
بسیاری از مردم وقتی می خواهند انتقاد کنند و یا خودمان می خواهیم انتقاد کنیم، یک سری اصول را رعایت نمی کنیم. در نتیجه نه تنها اثر مثبتی نمی گذارد بلکه طرف مقابل را به شدت نسبت به موضوعی که داریم درباره آن با او صحبت می کنیم، دلزده می کند.
افرادی سوال می کنند و می گویند که من با لحنی بسیار مهربان به او گفتم ولی به شدت حرفهای او مرا ناراحت کرد و بدتر با من برخورد کرد و عصبانی شد. موضوع بسیار مهمی که اینجا مطرح می شود این است که ما یک «چه گفتن» داریم و یک «چطور گفتن» داریم.
اینکه چه بگوییم خیلی تفاوت دارد با اینکه چطور آن چیزی که درست است را بگوییم. ما ممکن است جمله ای را به یک فرد بخواهیم بگوییم و آن فرد با نوع لحن ما مشکل داشته باشد. مثلا من به طرف مقابلم می گویم عزیزم تو خیلی پسر خوبی هستی ولی نمیدونم چرا از این اخلاق تو متنفرم.
ما مهربانانه اما سرزنش آمیز گفتیم و برچسب زدیم به طرف مقابل که تو بداخلاق هستی. بنابراین چه گفتن مهم است و از آن مهم تر چطور گفتن آن نکته ای است که میخواهیم بگوییم. به این توجه کنیم که آیا جمله سوالی است یا سرزنش آمیز یا غیره. در زیر به سه اصل مهم درباره انتقاد اصولی میپردازیم.
۱. اصل صمیمیت
صمیمیت خودش ۳ اصل دارد که بر اساس این سه اصل ما میتوانیم با طرف مقابل صمیمی شویم و بعد انتقاد صحیح را به او داشته باشیم.
۱.۱ صراحت:
اولین اصل صمیمیت، صراحت است. وقتی من با فردی که با او در ارتباط هستم صراحت کلام دارم این ارتباط خیلی رویه موثرتری خواهد شد، چون در اینجا طرفین دچار برداشت های شخصی و اشتباه خودشان نمی شوند. آنها می دانند طرف مقابل با صراحت حرفش را زده است و این صمیمیت همچنان حفظ می شود. همچنین به این نکته باید توجه داشته باشیم که نباید طرف مقابل را ضایع کنیم به بهانه اینکه داریم با صراحت صبحت میکنیم. چقدر خوب است که صریح صحبت کردن با احترام متقابل باشد تا اثرگذاری ده برابری داشته باشد.
۱.۲ تطابق:
اصل دوم تطابق است، یعنی اینکه من جلوی آن فرد یک چیز بگویم و پشت سرش هم همان چیز را بگویم. این طوری نباشد که جلوی او خودم را عزیز جلوه بدهم و پشت سرش غیبت کنم. این باعث می شود آن صمیمیت از بین برود و باعث می شود بعدا اگر آن فرد بفهمد خیلی ناراحت شود. پس تطابق یعنی رفتار من جلوی آن فرد با پست سر آن فرد تطابق داشته باشد و از دورویی فاصله بگیرم.
۳. قاطعیت همراه با صمیمیت:
سومین اصل، قاطعیت همراه با صمیمیت است. الگوی رفتار قاطع به ما می گوید شما اگر می خواهید از یک فرد انتقادی بکنید، خیلی قاطعانه و با آرامش به او بگویید. طوری که او ناراحت نشود و شان و شخصیت طرف مقابل حفظ شود. در واقع من در رفتار و گفتارهایم تزلزل نداشته باشم و بتوانم قاطع حرفم را بزنم. این قاطع هرگز به معنای خشمگین شدن نیست بلکه خیلی با آرامی حرفم را به طرف مقابل بزنم اما شل و متزلزل نباشم که از خواستهام زود دست بکشم.
حال که صمیمیت شکل گرفت، به سراغ اصول انتقاد صحیح می رویم. ۸ اصل بسیار مهم وجود دارد که اگر این ۸ اصل را رعایت کنید، مطمئن باشید انتقاد از فرزندانتان، پدر مادر، آشنایانتان به بهترین شکل ممکن صورت خواهد گرفت. هیچ نقطه تاریکی در این نوع انتقاد کردن وجود ندارد.
چون افراد به سمت اینکه مسائلشان را حل کنند می روند و یک رابطه زیبایی شکل خواهد گرفت و جملات شما بسیار روی دیگران اثر مثبت خواهد گذاشت. اگر فردی رفتار اشتباهی را از خودش بروز داد با این ۸ اصل و رعایت کردنشان می توانید آن فرد را نسبت به رفتارش طوری آگاه کنید که صمیمیت بین شما همچنان حفظ شود.
>>بیشتر بدانید: شیوههای نوین درمان ترس از ارتفاع
هشت اصل شگفتانگیز در انتقاد اصولی
۱. وضعیت من خوبم، تو خوبی
اولین اصل که باید رعایت کنیم این است که در وضعیت من خوبم، تو خوبی باشیم. بسیار مهم است که وقتی من می خواهم از کسی انتقاد کنم او را سرزنش نکنم و نگویم مثلا چرا آن کار را کردی و یا به او برچسب بزنم.
نگویم تو هیچ چیز نمی دانی و من همه چیز دانم و میخواهم از تو انتقاد کنم، و این یعنی من خوبم و تو بد هستی. در این حالت نه تنها انتقاد شما اثر مثبت روی طرف مقابل نمی گذارد، بلکه مکانیسم های دفاعی او فعال میشود و می گوید تو خودت چرا اینطوری هستی؟
بنابراین اول در وضعیت من خوبم تو خوبی باید قرار گیرید. خیلی محترمانه به او بگویید، طوری که شان طرف مقابل حفظ شود. بسیارمهم است که رفتار طرف مقابل را را مد نظر قرار دهید و نگویید که تو یک اخلاق بدی داری بلکه بگویید یک رفتار در شما سراغ دارم، این رفتار واقعا ناراحت کننده است. هویت آن فرد را زیر سوال نمی برید، بلکه می گویید رفتار مشکل دارد و راهحل آن را هم اگر میخواهی تا بهت بگویم.
۲. در جمع از کسی انتقاد نکنید
خیلی از آدم ها وقتی می خواهند انتقاد کنند، جلوی بقیه چیزی به کسی می گویند و آن فرد شان و شخصیتش پایین می آید. اینجا نه تنها فرد تاثیر مثبت را نمی پذیرد بلکه به دنبال این است که جایی به شما تیکه بیندازد و این چرخه معیوب و مریض گونه ادامه پیدا می کند. پس جلوی جمع هیچگاه انتقاد کنید، بلکه اجازه دهید وقتی آن دورهمی به پایان رسید، در خلوت به او بگویید.
۳. در اولین فرصت بگویید
اصل سوم این است که در اولین فرصت بگویید و نگذارید فاصله به وجود بیاید، چون ممکن است طرف مقابل رفتار بدش را ادامه دهد. هرچه سریع تر در اولین فرصت و آن هم به روش صحیح انتقاد خود را به او ابراز کنید. یکی از دلایل دیگری که گفته میشود در اولین فرصت انتقاد گفته شود این است که ما ممکن است از انتقاد کردن پشیمان شویم و در نتیجه فرد رفتار اشتباه خود را بارها و بارها تکرار کند.
۴. قبل از انتقاد، خوبی هایش را به او بگویید
وقتی میخواهید از کسی انتقاد کنید اول بگویید به عنوان مثال که تو واقعا پسر خیلی خوبی هستی، به خصوص توی جمع دیدم خیلی خوش اخلاق هستی. اول خوبی هایش را می گوییم که طرف مقابل بداند خیر خواه او هستیم و بعد انتقاد می کنیم و مثلا می گوییم یک رفتار ناپسندی هست اگر دوست داری برایت میگویم. من احساس میکنم شاید یه جاهایی متوجه نیستی که این رفتار ممکن است چه تاثیرهایی روی طرف مقابل بگذارد.
۵. از قیود مطلق مثل همیشه و هرگز و یا از عبارات استفهامی مثل چرا استفاده نکنید.
بعضی ها می گویند چرا اینکار رو کردی؟ چرا اون رفتار را انجام دادی؟ در خود کلمه «چرا» سرزنش وجود دارد. یا مثلا قیود مطلق مثل «همیشه اینجوری باش پسرم» یا «هرگز این کار را نکنی». بنابراین کلمات «همیشه» و «هرگز» و سوالاتی مثل چرا را استفاده نکنید. بجای آن از عباراتی مثل «بهتر است» استفاده کنید.
۶. بعد از اینکه نظر خود را گفتید، نظر او را بپرسید
اصل ششم این است که وقتی حرف خود را زدید، نظر او را بپرسید، مثلا بگویید حالا نظر تو چیست؟ به نظرت چیکار کنیم؟ آن فرد را مشارکت دهید که احساس خوب مهم بودن را تجربه کند. اگر ما بخواهیم خودسرانه برای طرف مقابل تصمیم بگیریم، او به احتمال زیاد به حرف شما گوش نخواهد داد.
۷. چه چیزی می خواهید و خواسته شما چیست؟
در هنگامی که انتقاد می کنید بگویید که من اینطور دیدم و نظر من این است و ممکن است درست نباشد. سپس به او بگویید که خواسته تان چیست؟ بعضی افراد انتقاد می کنند اما راهکار صحیح را نشان نمی دهند و در نتیجه آن فرد وارد دچار ابهام میشود. این را هم به او بگویید که ممکن است من اشتباه کنم و خوشحال میشوم که به هم کمک کنیم و راهحلی را پیدا کنیم. این باعث میشود که او حس تحمیل نکند و در نتیجه به حرف شما گوش دهد.
۸. در پایان حتما به حرف های او هم گوش کنید.
بسیار مهم است بگویید حالا می خواهم حرف های تو را هم گوش کنم. شاید او از رفتاری که نشان داده دلیل خاصی داشته است. شاید او هم بخواهد توضیحاتی داشته باشد و شما هم به حرف هایش گوش دهید و گفتگو را به پایان برسانید. اینجاست که هر دو حس خوبی دارید و بهترین تغییرات در طرف مقابل رخ میدهد.
بدون دیدگاه